Phóng sự

TP - Giữa mênh mông lòng hồ, những căn nhà lụp xụp, những con thuyền lênh đênh trên sóng nước là nơi họ cư ngụ qua ngày. Kim Đa, Tạ Xiêng, Xiềng Lằm, Chà Coong, Xốp Pột… những cái tên chỉ còn trong hoài niệm.

TP - Những năm qua, nhiều cơ quan chức năng phát hiện hàng chục nghìn hành vi vi phạm liên quan động vật hoang dã (ĐVHD) nói chung và ngà voi nói riêng. Tuy vậy, nạn buôn bán hàng cấm trái phép vẫn công khai đầy thách thức.

TP - Những hận thù, hiềm khích và cả nợ máu được người dân tộc Cơ Tu (Quảng Nam) hóa giải bằng lễ kết nghĩa. Lễ kết nghĩa là một nét văn hóa đặc sắc của người dân Cơ Tu sống giữa núi rừng Trường Sơn hùng vĩ.

TP - Dự án thủy điện “treo” nhiều năm khiến người dân bản nghèo bức xúc, không thể kiên nhẫn chờ đợi, họ kiên quyết phản đối xây dựng thủy điện trên địa bàn khi những dòng sông bị bức tử…

TP - Trong chiều dài một km nhưng sông Nậm Mộ đã phải gánh 3 nhà máy thủy điện. Hệ lụy nhãn tiền, người dân oằn mình chịu đựng. Lợi đâu chưa thấy nhưng khó khổ đã thấy nhiều.

TP - Trong thế giới ngầm buôn lậu, buôn bán ngà voi và các sản phẩm động vật hoang dã (ĐVHD) mang lại siêu lợi nhuận chỉ sau buôn người, ma túy… Điều này lý giải vì sao việc kinh doanh phạm pháp này ngày càng phức tạp. Những ngày đi dọc Tây Nguyên và thâm nhập thủ phủ vàng Phước Sơn (Quảng Nam), chúng tôi tận thấy những phần nổi trong tảng băng chìm của nạn buôn bán ngà voi.

TP - “Chưa thấy “gã khùng” nào mất mà tràn thông tin trên mạng đến thế. Lúc mới có một vài dòng thông báo ông về trời trên Facebook, những người ở Đà Nẵng, Đồng Nai, TPHCM, thậm chí ở nước ngoài cũng nghẹn ngào đau xót”.

TP - “Cóc, cóc, cóc…” Tiếng búa gõ vào ghềnh đá lúc trầm đục, lúc chát chúa, hòa cùng tiếng gió biển, tiếng sóng vỗ bờ, tiếng chim hải âu gọi bầy… tạo nên một bản hợp xướng giữa mênh mông trưa hè bên bờ vịnh Hòn La. Thứ âm thanh vi diệu ấy phát ra từ một nghề mưu sinh của những người phụ nữ bản địa: Nghề “mổ” hàu.

TP - Bác sĩ Trần Khắc Lộng, cựu TNXP Điện Biên Phủ, những người ngành Y gọi ông trìu mến: Ông tổ của ngành Bảo hiểm y tế Việt Nam. Ít người biết ông có tình cảm lớn với liệt sĩ TNXP ở Nghĩa trang Chăn Nưa (Mường Lay, Lai Châu), nghĩa trang riêng duy nhất về TNXP chống Pháp ở Việt Nam.

TP - Chiến tranh đã trở thành quá vãng vài chục năm nhưng còn đó những dấu tích hằn trên cơ thể biết bao người lính năm xưa. Nó hiển hiện nơi đôi mắt không bao giờ còn thấy ánh sáng, nơi đôi chân đã bị mảnh bom cắt cụt. Những cơn đau tê dại đôi khi khiến họ như chết đi sống lại, nhưng một điều dường như bất biến, là kí ức về tình đồng đội, là tinh thần thép đã dìu họ đi qua chặng đường dài của kiếp người. Và trên hành trình đó, tình yêu như liều thuốc nhiệm màu, hóa giải những cơn đau…

TP - Chiến trường Thành cổ Quảng Trị rực lửa năm 1972. Người lính trẻ Lê Văn Huỳnh ở huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình, trước lúc hy sinh 3 tháng, anh đã viết một bức thư với dự cảm mình sẽ nằm lại ở đất này và nhắn nhủ mẹ, vợ đừng buồn, bởi “coi như con đã sống trọn đời cho Tổ quốc mai sau”. Trong thư, anh còn nhắn nhủ gia đình, ngày hòa bình lập lại, có điều kiện thì đến địa điểm trong thư chỉ dẫn, để mang hài cốt của mình về quê nhà…

TP - Hành trình đi tìm mộ cha mình của ông Sỹ kéo dài hơn nửa thế kỷ. Cầm tờ giấy báo tử của bố trên tay, với thông tin ít ỏi “Hy sinh ở mặt trận phía Nam”, ông lặn lội từ Bắc đến Nam, tìm khắp các nghĩa trang liệt sĩ. Lúc hành trình tìm cha tưởng chừng vô vọng thì may mắn thay, trong dịp ghé dâng hương tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9, đọc tên những anh hùng liệt sĩ trong 1 ngôi mộ tập thể, ông vỡ òa sung sướng khi thấy tên cha mình-liệt sĩ Phùng Văn Môn.

TP - Dịch giả Lê Quang chia sẻ: Ở Đức, không có “tục” xin sách như ở ta. Ở ta, cứ xuất bản một cuốn sách, tác giả lại “khổ” vì giải quyết khâu xin: Anh/Chị mới ra sách à? Tặng tôi một cuốn. Nhưng xin được rồi, có khi họ lại chẳng dành thời gian để đọc nó. Bỏ quên sách được tặng trên bàn nhậu, hoặc tệ hơn bán ngay cho đồng nát mà không buồn xóa những lời đề tặng của tác giả, khiến một ngày kia chủ nhân của cuốn sách biết chuyện, đã lặng người xót xa và hối hận: Biết thế thì… không tặng.

TP - Các đấng, những Nguyễn Tuân, Xuân Diệu, Huy Cận, Võ An Ninh, Văn Cao, Quang Dũng - tưởng đã mặc định trong tác phẩm cùng những ấn tượng đã cố hữu, cố kết trong các thế hệ bạn đọc. Vậy mà vẫn tiếp tục phát lộ trong buổi hội thảo cuốn sách về một thế hệ tài danh. Cả buổi sáng 22/7/2022 ở Hội trường trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam vẫn thiêu thiếu thời gian…

TP - Chiến tranh đã kết thúc, những vết thương trên da thịt đã lành, nhưng những vết thương của những thương binh bị tâm thần thì không. Trong những cơn động kinh, chiến tranh lại hiện về đầy ám ảnh…

TP - Trong một chuyến công tác tại Bắc Giang cách đây hai năm, tôi được nghe câu chuyện tình yêu của thương binh nặng Nguyễn Văn Quang và cô cấp dưỡng đầy hạnh phúc. Khi đó, hôn lễ của hai người được vị Giám đốc Trung tâm Điều dưỡng Người có công tỉnh Bắc Giang đứng ra tổ chức. Nay, chúng tôi mới có dịp tìm về nghe câu chuyện tình đẹp như cổ tích này.

TP - “Thương binh nặng là những bệnh nhân đặc biệt, vừa cao tuổi lại rất khó tính nếu không biết chiều, biết “dỗ”, người chăm sóc rất dễ bị “rút chốt” và ăn đòn”, đó là chia sẻ của bác sỹ Nguyễn Văn Hương, Giám đốc Trung tâm Ðiều dưỡng Thương binh Thuận Thành.

TP - Ðầu tháng 7, chúng tôi lại có dịp về thăm Trung tâm Ðiều dưỡng thương binh Thuận Thành, Bắc Ninh. Lớp lớp lãnh đạo, cán bộ báo Tiền Phong cùng các nhà hảo tâm đã đến đây rất nhiều lần. Và mỗi lần là một cảm xúc trào dâng.

TP - Sự thành công của công trình kiến trúc phải có sự kết hợp ăn ý, đồng thuận giữa cái tài, cái tâm của kiến trúc sư (KTS) và người quản lý - chủ đầu tư.

TP - Tòa nhà ấy ngay cạnh Hồ Gươm, số 79 Đinh Tiên Hoàng, Quận Hoàn Kiếm – Hà Nội. Địa chỉ này đương sừng sững hiện diện công trình Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.

TP - Do công việc, thi thoảng cũng được ké được tháp tùng các VIP trong đó có ông Sáu Dân. Chả riêng tôi mà đám báo chí đi theo thấy ở ông Sáu luôn tiềm ẩn một trữ lượng lạ thi thoảng có dịp phát lộ! Một trữ lượng nhân văn cùng kiến thức phong phú ở nhiều lĩnh vực.

TP - Nếu đủ tít chung cho bài tản mạn nhiều kỳ này có lẽ phải là, từ những xô lệch ở đường Lê Văn Lương thêm chút kiến trúc- xây cất Việt.

TP - Mặc dù cơ quan đang quá nhiều việc, nhưng tôi quyết dứt ra để đi Trường Sa chuyến này vì biết sẽ được thăm 9 đảo, 6 chùa đã tôn tạo, khôi phục hơn 10 năm trước và khánh thành việc tôn tạo, phục dựng 3 chùa khác trên các đảo. Đặc biệt, cùng đi trong đoàn đông đến gần 200 người có đến 40 nhà sư, trong đó có những yếu nhân của Giáo hội.

TP - Câu chuyện mà nhóm cựu chiến binh Trường Sa cùng đi trên tàu HQ 571 trở lại Trường Sa khiến ta hình dung ra được cái tình sâu đậm của những người lính đảo.

TP - Trong lễ tưởng niệm và cầu siêu cho 64 cán bộ chiến sĩ Hải quân hy sinh anh dũng khi bảo vệ đảo Gạc Ma được Giáo hội Phật giáo Việt Nam tiến hành tại Chùa đảo Sinh Tồn ngày 28/6/2022, tôi được lãnh đạo đoàn công tác chỉ một sĩ quan hải quân trẻ đứng ở hàng đầu, ngay gần Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam và cho biết: Đó con một liệt sĩ Gạc Ma.

TP - Trong những sự kiện trang trọng trên đảo Song Tử Tây của quần đảo Trường Sa, tôi gặp những người khiến ta vững tâm rằng quần đảo đang được người người, lớp lớp nối tiếp nhau bảo vệ và tôn tạo.

TP - Bản tin trên TTXVN ngày 29/6/2022. Lễ đặt tên Đỗ Hữu Vị cho một quảng trường ở Trung tâm quận 16 thủ đô Paris đã được tiến hành trọng thể với sự hiện diện của bà Phó Thị trưởng thành phố Paris, Thị trưởng quận 16, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp cùng đông đảo người thân gia đình ông Đỗ Hữu Vị, quan chức và bà con địa phương.

TP - Thật sự thì đi Trường Sa lần này, theo kế hoạch, chúng tôi được thăm tới 9 đảo, đảo nào cũng mong, nhưng nơi tôi muốn đến nhất chính là đảo Phan Vinh. Bởi tôi và báo Tiền Phong có một chút duyên nợ với cái tên Phan Vinh đó.

TP - Mới đây, hơn chục hộ công nhân cạo mủ cao su ở khu 50ha xã Hưng Thuận (Tây Ninh) nơm nớp lo mất “cần câu cơm” khi địa phương muốn lấy lại đất. “An cư” đã có, thì “lạc nghiệp” trở nên bấp bênh khi công việc làm ăn mình gắn bó hàng chục năm bỗng dưng có nguy cơ biến mất.

TP - “Cao su đi dễ khó về/ Khi đi trai tráng, khi về bủng beo”, đã là câu chuyện ngày xửa ngày xưa. Giờ đây công nhân cao su họ có thu nhập khá, xây được nhà, nuôi được các con ăn học nên người…